zaterdag 24 september 2016

Keizerlijke keizerskroon zit vol verhalen

Wist je dat de keizerskroon (Fritillaria imperialis) een van de eerste gekweekte planten ter de wereld is? Deze koninklijke verschijning zit door zijn lange geschiedenis vol prachtige verhalen.


Eeuwenoude keizerskroon
De roots van de keizerskroon liggen in Turkije, het zuidoosten en westen van Iran, Afghanistan, Pakistan en het Kashmir-gebergte. Maar halverwege de zestiende eeuw kwam de keizerskroon naar Europa en plantte botanicus Carolus Clusius de eerste keizerskronen in Leiden. De koninklijke bloembol was toen al enorm populair, en vanaf 1610 zijn ze op talloze schilderijen en tegeltjes afgebeeld.


Hoe komt keizerskroon aan zijn naam?
De naam keizerskroon is ontstaan uit de letterlijke vertaling van de Latijnse naam (Fritillaria imperialis) en het uiterlijk van de bloem. Fritillaria komt namelijk van Fritilus en betekent dobbelbeker, en imperialis komt van Imperium, dat keizerschap betekent. Samen met het uiterlijk van de bloem dat lijkt op de kroon van een keizer, is de toepasselijke naam keizerskroon ontstaan.





Keizerskroon in de hoofdrol
Er bestaan meerdere sagen waarin de keizerskroon uitblinkt als hoofdrolspeler. Eén daarvan gaat over de berisping van Jezus. In dit verhaal waren de bloemen van de keizerskroon wit van kleur en bloeiden ze in de tuin van Getsemane op de Olijfberg, waar Jezus gevangen genomen werd. Alle bloemen die daar bloeiden bogen hun hoofd uit mededogen. Behalve de keizerskroon: die bleef trots rechtop staan. Toen Jezus hem vriendelijk berispte, boog de keizerskroon zijn hoofd, bloosde van schaamte en vielen er tranen uit zijn statige bloem… Het tweede verhaal gaat over een buitengewoon mooie Perzische koningin. Haar pure schoonheid was de reden dat de koning wantrouwen kreeg en haar beschuldigde van ontrouw. Hij stuurde haar het paleis uit waarna ze, overtuigd van haar onschuld, diepbedroefd over de velden dwaalde. Door het vele huilen kromp haar lichaam tot het formaat van een plant. Toen ze ook nog stopte met lopen wortelden haar voeten vast aan de grond en veranderde ze in een keizerskroon…


Keizerskronen planten
Wil je deze keizerlijke bloembollen ook in je tuin? Ga dan lekker aan de slag in de tuin. Wanneer je de bloembollen koopt kun je ze het beste niet te lang in de verpakking laten zitten. De wortels beginnen al in de verpakking te groeien en daar kunnen ze beschadigen. Plant ze dus gelijk na aankoop. De bol van de keizerskroon ziet er een beetje vreemd uit omdat er een gaatje midden in de bloembol zit. Schrik daar niet van; dit hoort zo. Het gaatje zit er omdat daar de oude bloemstengel heeft gezeten. Keizerskronen floreren het koninklijkst op een plekje in de zon of halfschaduw, en willen zo’n 20 centimeter onder de grond geplant worden. Zorg ervoor dat het gaatje in de bloembol naar boven wijst.


Leuk om te weten
De bloemen van keizerskronen hebben een muskusachtige geur. Deze geur ontstaat door zwavelhoudend terpeen, dat de plant zelf produceert. Het is superhandig want het houdt mollen, veldmuizen en woelratten weg. De bloemen geven grote druppels nectar waar bijen en vlinders gek op zijn. Je kunt zelf ook van de heerlijke honingsmaak proeven door vroeg in de ochtend een tikje tegen de bloem te geven.